می توان گفت تحول نظام توزیع جهان از قرن 18 و 19 در اروپا آغاز گردید و برای اولین بار این تفکر توسط یک بازرگان فرانسوی بويسکو در سال 1852 با تاسيس فروشگاه کوچکی به نام بن مارشه شکل گرفت و این فروشگاه به عنوان پایه اصلی فروشگاه های بزرگ بنیان نهاده شد و همین روند نیز به امریکا سرایت کرده و به نحو بهتری تکامل یافت.
اما در ایران سابقه راه اندازی فروشگاه های زنجیره ای به سال 1328 با تاسیس تعاونی مصرف سپه بر می گردد اما روند توسعه ای آن از دولت دوره سازندگی آغاز شد که به دلیل شرایط بد اقتصادی و نظام توزیع نامناسب کالا در کشور تصمیم به تاسیس فروشگاه های زنجیره ای گوناگون برای سامان بخشی به چرخه توزیع کالا گرفت و فروشگاه هایی همچون اتکا، رفاه و شهروند ایجاد کرد اما با این همه باز هم به دلیل عدم نگرش مدیریتی این مدل از فروشگاه ها نتوانستند به موفقیتی چندانی در این زمینه برسند ولی امروزه با رشد جوامع و تغییر الگوی مصرف و تغییر نگرش مدیران می توان گفت فروشگاه های زنجیره ای در وضعیت بهتری به سر می برند مخصوصا آن دسته از فروشگاه های زنجیره ای که تمامی امور مدیریتی دفتر مرکزی و شعب خود را بصورت سیستمی و یکپارچه انجام می دهند.
فروشگاه زنجیره ای چه ساختاری دارد؟
در واقع فروشگاه های زنجیره ای از چندین فروشگاه های خرده فروشی و شعب تحت مالکیت مشترک و متمرکز تشکیل شده و معمولا هم تمامی شعب آن دارای کالایی مشابه می باشند.
مزایای فروشگاه های زنجیره ای
در این بخش از مقاله به مزیت های متنوع فروشگاه زنجیره ای خواهیم پرداخت:
– عرضه کالاهای اساسی مورد نیاز جامعه
– حذف واسطه ها میان تولید کنندگان و مصرف کنندگان
– ممانعت از عرضه کالاهای غیر استاندارد
– ارائه قیمت یکسان کالاها در تمامی شعب عرضه کننده، فارغ از اینکه شعبه فروشگاه در کدام منطقه شهر واقع شده است
– نظارت بهتر دولت ها بر نظام توزیع
– حذف مسافرت های غیر ضروری درون شهری و بهبود وضعیت ترافیک
– كاهش هزينه های توزيع کالا
– کاهش ترددهای وسایل نقلیه شخصی که موجب کاهش آلودگی هوا می شود
– كاهش گردش پول نقد با استفاده از كارتهای اعتباری
– كاهش زمان توزیع از تولید تا مصرف
– ورود آزاد همه افراد به فروشگاه زنجیره ای
– عدم اجبار به خريد مشتریان که موجب آرامش آنها در هنگام خرید می شود
– صرفه جويی در وقت مشتریان
– دارای امكانات و تسهيلات رفاهی برای مشتریان مانند محیط بازی کودکان و پارکینگ
– تنوع کالایی بالا که موجب داشتن حق انتخاب بیشتر برای مشتریان می شود
– حمایت از تولیدات داخلی
– رونق اقتصادی و افزایش اشتغال‌زایی برای کشور
دلایل موفقیت فروشگاه های زنجیره ای
برای موفقیت هر فروشگاه زنجیره ای عوامل زیادی می تواند دخیل باشد از همین رو ما به 5 عامل اصلی اشاره خواهیم کرد:
– مدیریت درون سازمانی منسجم بصورت سیستمی و یکپارچه
– امکان دسترسی به گزارشات تمامی شعب برای مدیریت و اتخاذ تصمیمات بهتر
– با توجه به اینکه این فروشگاه ها حجم خرید بالاتری از تولید کنندگان دارند از همین رو می توانند با قیمتی کمتر از تولیدکنندگان محصولات را خریداری کرده و سودآوری بیشتری را داشته باشند
– فروشگاه زنجیره ای برای تبلیغ کردن نیازی ندارند که برای تمامی فروشگاه ها بصورت جداگانه تبلیغ کنند بلکه کافیست تنها برند خود را تبلیغ کرده تا تمامی شعب از نتایج تبلیغات آنها بهره مند شوند.
– فروشگاه های زنجیره ای با توجه به اینکه از مشتریان بصورت نقدی وجه دریافت می کنند بنابراین بدهی های بد نخواهند داشت.
سیاست های فروشگاه زنجیره ای
این مدل از فروشگاه ها می تواند برای موفقیت خود بر روی روش های زیر متمرکز شوند:
– تمرکز افقی که عبارتست از افزایش حجم فروش یک کالای خاص به موجب توسعه شعب فروشگاه های زنجیره ای
– تمرکز جانبی که عبارتست از تمرکز بر انواع مختلفی از یک نوع کالا در شعب
– تمرکز عمودی که عبارتست از تمرکز و انجام فعالیتهای عمده فروش در کنار امور خرده فروشی که قیمت تمام شده را برای شعب کاهش می دهد.
– تمرکز مورب که از تجمع فعالیت های فرعی ایجاد می شود مانند تبلیغات متمرکز، بازرسی، آمارگیری
چگونه قیمت های فروشگاه های زنجیره ای ارزان تر است؟
یکی از جذابیت های فروشگاه های زنجیره ای برای مردم داشتن قیمت ارزان تر کالا به نسبت فروشگاه های خرده فروشی سطح شهر بوده اما دلیل این ارزانی، این موضوع است که فروشگاه های زنجیره ای در حجم بالا و بصورت یکجا از تولیدکنندگان کالاها را خریداری می کنند و همین امر باعث می شود که فروشگاه های زنجیره ای قدرت مذاکره و چانه زنی بالاتری برای قیمت ها داشته باشند همچنین هزینه کاهش توزیع و حذف واسطه هم در قیمت های پایین تر این فروشگاه ها تاثیرگذار می باشد و هم این قیمت های پایین تر موجب افزایش قدرت خرید مردم و رفاه حال آنها نیز خواهد بود.
چگونه محل فروشگاه زنجیره ای را انتخاب و جانمایی کنیم؟
انتخاب درست محل فروشگاه زنجیره ای یکی از مهمترین دلایل موفقیت آن است که در ادامه به معیارهای انتخاب بهترین محل فروشگاه زنجیره ای خواهیم پرداخت:
– بررسی خصوصیات اهالی منطقه مانند سن، میزان درآمد، وضعیت تاهل، شغل، تعداد خانوار، میزان سواد، تحصیلات و از این دست خصوصیات
– ارزیابی میزان تقاضای اهالی منطقه به محصولات و خدمات فروشگاه زنجیره ای
– قدرت خرید و سطح اقتصادی افراد منطقه که می تواند در سود آوری و تعیین سیاست های فروش اثر گذار باشد
– بررسی سهولت دسترسی مشتریان به شعبه مانند نزدیک بودن به حمل و نقل عمومی و داشتن جای پارک خودرو
– بررسی رقبا در منطقه و داشتن مزیت رقابتی فروشگاه زنجیره ای ما به نسبت رقبا
– بررسی مالکیت ملکی از نظر حقوقی
– میزان رشد و تراکم جمعیت
– الگوی مصرف منطقه و شهر
چگونه برای فروشگاه زنجیره ای خود جذابیت سازی کنیم؟
شما می توانید با توجه به خلاقیت، دانش بازاریابی و شناسایی دقیق شرایط در موارد زیر برای مشتریان خود جذابیت سازی کنید:
– معماری متفاوت ظاهر فروشگاه
– تنوع در کالاهای پیشنهادی
– نحوه تحویل کالا
– خدمات اعتباری
– اختصاص پارکینگ خودرو
– در مناطقی که محدودیت ترافیکی دارند نباشد
– جذابیت های تفریحی مانند وسایل بازی کودکان
– طرح های تخفیفی
چگونه مزیت رقابتی همیشگی و متفاوت داشته باشیم؟
به احتمال زیاد برای فروشگاه زنجیره ای شما رقبایی وجود دارند اما شما می توانید در میان تمامی رقبای خود با داشتن مزیت های رقابتی متمایز باشید و این مزیت های اصلی برای یک فروشگاه زنجیره ای شامل:
– ارتباط با تامین کنندگان
هر چه محصولات شما متنوع تر و با قیمتی ارزان تر باشد، مزیت قیمت رقابتی شما به نسبت رقبا قوی تر است.
– کارکنان شما
هر چه کارکنان شما بتوانند مدیریت موجودی محصولات و فروش آن را به مشتریان بهتر انجام دهند قطعا شما ضایعاتی کمتر و فروشی بیشتر خواهید داشت.
– موقعیت مکانی فروشگاه
همانطور که گفته شد موقعیت مکانی فروشگاه زنجیره ای شما می تواند نقش موثری در میزان درامد و استقبال از شعبه فروشگاه زنجیره ای شما داشته باشد.
– باشگاه مشتریان
در روزهایی که اکثر کسب و کارها به دنبال فقط فروختن اجناس خود هستند شما می توانید یک خدمت جدید به نام باشگاه مشتریان ارائه نمایید تا با وفادارسازی مشتریان به جای اینکه یکبار بفروشید چند بار به یک مشتری بفروشید.
آیا استانداردی برای تعداد شعب فروشگاه زنجیره ای وجود دارد؟
خیر هنوز استانداردی در این زمینه وجود ندارد ولی در حال حاضر کشورهای اتحادیه اروپا و یا ترکیه به ازای هر 5000 نفر یک شعبه فروشگاه های زنجیره ای ایجاد کرده اند.
نقش فروشگاه های زنجیره ای در فرهنگ سازی
بعد از آشنایی با نحوه تاسیس فروشگاه زنجیره ای باید بدانید که با توجه به اینکه در اکثر فروشگاه های زنجیره ای کالاهای ایرانی عرضه می گردد این امر می تواند مردم را به سمت مصرف و حمایت از کالای ایرانی سوق دهد که چنین فرهنگی بطور قطع می تواند به نفع اقتصاد کشور باشد همچنین فروشگاه های زنجیره ای با سیاست های فروش خود می توانند بر روی الگوی مصرف مردم تاثیر مستقیمی داشته باشند.
5 تفاوت فروشگاه های زنجیره ای داخلی و خارجی
– فروشگاه های زنجیره ای موفق خارج از ایران بسیار تاکید بر کارکنان آموزش دیده و حرفه ای دارند و برای همین فاکتورهای زیادی برای انتخاب پرسنل خود داشته و زمان زیادی را نیز صرف آموزش آنها می کنند.
– تمام تامین کنندگان خود را ملزم به برچسب الکترونیکی کالا کرده اند تا از سرقت کالا به دلیل شلوغی فروشگاه زنجیره ای جلوگیری کنند.
– در اکثر فروشگاه های زنجیره ای خارجی از بارکد و QR اسکن برای پرداخت استفاده می شود و مشتریان از طریق کیف پول های الکترونیکی خود برای پرداخت استفاده می کنند.
– یکی دیگر از تفاوت ها این موضوع است که فروشگاه های موفق خارج از کشور خدمات رفاهی بیشتری را به مشتریان خود ارائه می کنند به عنوان مثال ایجاد محیط بازی کودکان یا داشتن تاکسی های اختصاصی
– فروشگاه های زنجیره ای خارجی قبل از ایجاد هر شعبه تحقیقات فراوانی در خصوص مکان یابی و بررسی میزان تقاضای اهالی منطقه دارند.
اما در هر حال این موارد در ایران یا انجام نمی شود یا کمتر به آنها توجه می گردد.
خُب حالا با توجه به این تفاوتها
پیشنهاد می کنیم فروشگاه های زنجیره ای در ایران، یک اولویت داشته باشند آن هم…
ارتقای سطح پرسنل و بها دادن به آنها
اما چگونه؟!
– افزایش سطح دانش محصول
تمامی محصولات و اینکه چطور می تواند به مشتریان کمک کرده یا چه احساسی به آنها منتقل می کند را به پرسنل خود آموزش دهید چراکه هرچه دانش آنها بیشتر باشد می توانند با تسلط بیشتری محصولات را پرزنت کنند.
– پوشش مناسب
برای کارمندان خود لباس فرم طراحی کرده و هر یک از آنها برچسب نام اختصاصی خود را داشته باشند.
– سوال بپرسید
از کارمندان خود بخواهید با پرسیدن سوال صحیح از مشتریان با آنها ارتباط برقرار کرده و به عنوان یک مشاور به مشتریان بفروشند.
– برای کارکنان خود یک چشم انداز تعریف کنید
برای پرسنل فروشگاه زنجیره ای خود چشم انداز و ماموریت تعریف کنید که آنها بدانند دقیقا چه نقشی داشته و باید چه مسیری را طی نمایند.
– مراقب وضعیت رفاهی کارکنان باشید
کارکنان یکی از موثرترین افراد در افزایش سوددهی شما هستند پس همیشه مراقب حقوق، مشوق ها و مزایای آنها باشید تا باحالی خوب کاری خوب برای شما انجام دهند.
مشاوره
برای مشاوره رایگان در زمینه ی راه اندازی و توسعه فروشگاه زنجیره ای و همچنین انتخاب نرم افزار حسابداری و باشگاه مشتریان مناسب همین حالا با ما تماس بگیرید:
05191011051
ممنونم از مطالب خوبی که همیشه توی سایتتون قرار میدید.
ممنون از حسن نظر شما