ترازنامه یا بیلان یک صورت مالی است که با داشتن آن می توان به وضعیت مالی و نقاط ضعف و قوت یک کسب و کار پی برد و شامل گزارش های میزان دارایی، بدهی و سرمایه گذاری می شود.
ترازنامه مالی چیست؟
به زبان ساده ترازنامه یا Balance Sheet نشان می دهد که یک کسب و کار چه میزان دارایی دارد، چه مقدار بدهی دارد و صاحبان شرکت چه مقدار سرمایه گذاری کرده اند که تحلیل این ترازنامه مالی کمک زیادی به مدیران، سرمایه گذاران و سهامداران برای اتخاذ تصمیمات بعدی خود خواهد کرد چراکه اگر کسی فرصت ها و تهدیدهای پیش روی خود را نشناسد، هرگز نمی‌تواند به موفقیتی چشم‌گیری در تصمیم گیری های مدیریتی خود دست پیدا کند و بی خبری از میزان هرکدام دارایی ها و بدهی ها می تواند فرصت یا ضرری را برای شما همراه داشته باشد.
پس ترازنامه وضعیت مالی شرکت را در پایان یک تاریخ مشخص ارائه می دهد و جالب است بدانید برخی ترازنامه را به عنوان “عکس فوری” از موقعیت مالی شرکت در یک لحظه در زمان توصیف می کنند و همچنین اگر می خواهید بدانید انعطاف پذیری مالی شما در کسب و کار به چه میزان است ترازنامه مالی می تواند این اطلاعات را به شما ارائه کند.
فرمول ترازنامه مالی چیست؟
ساختار ترازنامه براساس فرمول اصلی حسابداری می باشد
دارایی = بدهی + سرمایه (حقوق صاحبان سهام)
و نکته بسیار مهم این است که طبق فرمول همواره مجموع مبلغ بدهی ها و حقوق صاحبان سرمایه با میزان دارایی ها برابر است و اگر این تساوی برقرار نباشد اشتباه محاسباتی رخ داده که باید عیب یابی شود.
تعریف دارایی در ترازنامه
دارایی ها همان اموالی هستند که سرمایه شما در آنجا مصرف شده و یا پول های نقدی که در اختیارتان هست مثل هزینه ای که برای خرید ساختمان شرکت کردید یا وجوه نقدی که در بانک و یا صندوق وجود دارد و این دارایی ها به دو دسته دارایی هایی جاری و دارایی های غیر جاری تقسیم می شوند که تفاوت این دو دسته در میزان زمانی است که برای نقدشوندگی آنها لازم است به این نحو که دارایی های که نقد کردن یا تبدیل کردن آنها به دارایی دیگر کمتر از یک سال زمان ببرد دارایی جاری و دارایی های که انتظار می رود بیش از یک سال برای نقد کردن آنها زمان بخواهیم دارایی های غیر جاری محسوب می شوند.
دارایی های جاری
این نوع دارایی شامل موارد زیر می باشد:
وجوه نقد: که همان نقدینگی شما در تمامی حساب بانک ها، پس انداز ، صندوق ها، تنخواه و… می باشد.
سرمایه گذاری های کوتاه مدت: سرمایه گذاری هایی مانند سهام، اوراق مشارکت و اوراق بهادار که به راحتی قابل معامله هستند و نقدشوندگی بالایی دارند.
حساب های قابل وصول: پول هایی مانند چک که شرکت از دیگران طلبکار هست و سر رسید آنها کمتر از یک سال می باشد در این دسته قرار می گیرند.
موجودی مواد و کالا: این دارایی شامل مواد اولیه کالاهای نیمه ساخته و کالای نهایی فروش نرفته می باشد که البته اگر کسب و کار دارای محصولات منسوخ شده باشد باید از فهرست موجودی حذف گردد.
پیش پرداخت ها: مبالغی که قبل از دریافت کالا و خدمات باید آنها را پرداخت نماییم درحالی که هنوز آنها را دریافت نکرده ایم مانند هزینه بیمه، پیش پرداخت اجاره یا پیش پرداخت خرید کالا که باید در عرض یک سال پرداخت شوند.
دارایی های غیر جاری
سرمایه گذاری های بلند مدت: سرمایه گذاری هایی که تبدیل آنها به وجه نقد بیش از یک سال زمان می برد
دارایی های ثابت: این دارایی‌ها ماهیتی فیزیکی دارند و طول عمرشان نسبتا طولانی است و شامل مواردی مانند زمین ، ماشین آلات ، ساختمان ، تجهیزات و دیگر دارایی های با دوام می باشد.
مطالبات و اسناد دریافتنی: مطالباتی که سر رسید آنها بیش از یک سال است در این گروه قرار می گیرند
دارایی نامشهود: این دارایی‌ها ماهیت فیزیکی ندارند و به مدت بیش از یک سال نگهداری می‌شوند و شامل مواردی مانند حق مالکیت، حق اختراع و علائم تجاری، سرقفلی، حق امتیازهای مختلف و… می باشد
اما چند نکته:
– با مقایسه دو سال متوالی دارایی‌های یک شرکت از ترازنامه، می‌توان میزان کاهش یا افزایش دارایی‌های جاری و غیر جاری را بررسی کرد.
– دارایی های کل از جمع دارایی های جاری و غیر جاری بدست می آید.
– در هنگام تنظیم ترازنامه اقلامی که نقدشوندگی بالاتری دارند در سطر بالاتری نوشته می شوند یعنی ابتدا اقلام جاری و سپس غیر جاری
بدهی ها در ترازنامه مالی
بدهی ها تعهدات و دیونی است که یک کسب و کار بخاطر مبادلات گذشته خود باید به افراد دیگر بپردازد که این تعهدات می تواند سبب خروج جریان نقدینگی از کسب و کار نیز گردد مانند اجاره بها یا حقوق
همانطور که دارایی ها دو دسته بود بدهی ها نیز شامل بدهی های جاری و غیر جاری می باشند و بدهی هایی که سررسید آن ها کمتر از یک سال باشد بدهی جاری محسوب می شوند و مدیر کسب و کار می تواند برای پرداخت بدهی‌ها، وام جدیدی بگیرد که با گرفتن وام، بدهی جدیدی ایجاد می‌شود و بدهی قبلی تسویه خواهد شد و بدهی هایی که بلند مدت باشند و تاریخ سر رسیدشان بالاتر از یکسال باشند بدهی های غیر جاری گفته می شوند که این بدهی ها در ترازنامه به ترتیب سررسید ذکر می شوند و همچنین همیشه میزان کل بدهی ها با مجموع بدهی های جاری و غیر جاری باید برابر باشد.
بدهی های جاری
اسناد و حساب های قابل پرداخت: به بدهی هایی که شرکت در قبال نسیه یا کالا و خدماتی که استفاده می کند و سر رسید آنها کمتر از یک سال است گفته می شود مانند بدهی به تامین کنندگان مواد اولیه،فروشندگان کالا ها و خدمات خریداری شده توسط کسب و کار
مالیات: پیش بینی شرکت براساس درآمدهای دوره‌های قبل و فروش احتمالی کالا یا خدمات در ظرف یک سال از تاریخ ترازنامه که باید پرداخت شود در بدهی‌های جاری قرار می گیرد.
تسهیلات مالی: تمامی تسهیلات مالی کوتاه مدت مانند وام های بانکی جزو این گروه قرار می گیرند.
پیش دریافت ها: به مبالغی که قبل از ارائه کالا و خدمات از مشتریان دریافت می گردد و در مقابل شرکت متعهد می شود که در یک تاریخ مشخص کالا و یا خدماتی که پولش را از قبل دریافت کرده است را به مشتری ارائه بدهد.
سود سهام پرداختنی: شرکت های سهامی هر ساله میزانی از سود شرکت را بین سهام داران تقسیم می کنند. در این صورت سود سهام پیشنهادی و پرداختنی در بدهی‌های جاری در نظر گرفته می‌شود. دلیل جای‌گیری در بدهی‌های جاری نیز این است که، طبق قانون تجارت شرکت‌ها تنها تا ۸ ماه پس از برگزاری مجمع عمومی وقت دارند که سود را به سهامداران بدهند.
بدهی های غیر جاری
وثیقه (در رهن گذاشتن): وثیقه برای وام گرفتن خرید و یا ساخت و ساز و تهیه امکانات برای کسب و کار
وام های بلند مدت: وام برای خرید وسایل نقلیه شرکت، خرید تجهیزات و وام از سهامداران
مالیات های تعلیق شده
حقوق صاحبان سهام در ترازنامه حسابداری
این مورد بیانگر، حق و حقوق مالی سهامداران و صاحبان شرکت از دارایی های شرکت است. در واقع حقوق صاحبان سرمایه پولی است که به صاحبان سهام یعنی صاحبان آن کسب و کار تعلق دارد. این مبلغ در حساب ها با عنوان دارایی خالص نیز شناخته می شود. این مبلغ باقیمانده کل دارایی های شرکت بعد از کسر بدهی های آن به غیر از صاحبان سهام است.
حقوق صاحبان سرمایه در اصل همان سرمایه اولیه شرکت و سرمایه سال‌های متمادی فعالیت شرکت است که به سرمایه اولیه اضافه شده است. پس از تخصیص سود به سهامداران، میزان باقیمانده از کل سود خالص به‌عنوان سود انباشته در حساب سود انباشته سپرده‌گذاری شده تا برای سرمایه‌گذاری‌های آینده شرکت مورد استفاده قرار گیرد.
اجزای ترازنامه چیست؟
هر ترازنامه دارای اجزایی می باشد که شامل:
عنوان ترازنامه
که شامل سه سطر جداگانه با عناوین نام کامل واحد اقتصادی، نام گزارش یا صورت وضعیت مالی، تاریخ گزارش
واحد اندازه گیری ترازنامه
که همان واحد پولی کشورها است که در حال حاضر در کشور ما این واحد، ریال می باشد و برای ثبت رویدادهای مالی باید درج گردد.
بخش حساب‌ها
در این قسمت از ترازنامه مانده هر یک از حساب‌های مربوط به گروه دارایی، بدهی و حقوق صاحبان سهام نمایش داده می‌شود.
جمع حساب‌ها
پس از اینکه اطلاعات خود را در ترازنامه وارد کردید باید جمع نهایی هر ستون نوشته شود به نحوی که جمع دوطرف ترازنامه همیشه باید با هم مساوی شده و جمع بدهی ها و حقوق صاحبان سهام با جمع دارایی ها برابر باشد و هم چنین در نهایت زیر این جمع ها نیز باید دو خط موازی کشیده شود تا نشان دهنده بسته شدن آنها باشد.
یک دیدگاه بنویسید